Biografie

In 1921 opent de jonge fotograaf Werner Mantz in het hartje van zijn geboortestad Keulen aan de Hohenstaufenring zijn eerste atelier voor architectuurfotografie. Juist nú in de jaren twintig, wanneer Keulen zijn tijd ver vooruit is en belangrijke, moderne stadsuitbreidingsplannen realiseert, leidt dit voor Werner Mantz tot zijn meest gewaardeerde werken. Als fotograaf van het ‘nieuwe bouwen’ wordt hij gecontracteerd door bekende architecten, zoals Riphahn, Klotz, Mendelsohn en Wirminghaus. Bovendien ziet hij zijn werk in talrijke bekende architectuurtijdschriften verschijnen.

Sinds 1932 heeft Mantz een tweede fotoatelier in het rustige en fotogenieke Maastricht, waar hij zich in 1938 definitief vestigt. De opkomst van het nationaalsocialisme in Duitsland heeft hem tot deze stap doen besluiten. In de loop der jaren dertig verwerft hij ook aan Nederlandse zijde faam als architectuurfotograaf. Het zijn niet alleen belangrijke architecten als Peutz, Swinkels en Wielders, maar ook Staatsmijnen (DSM) en Provinciale Waterstaat in Limburg die hun werk maar al te graag door Mantz laten fotograferen.

Nederlandse periode van 1938 tot heden.

Sinds de opening van zijn atelier aan het Vrijthof in het vroege voorjaar van 1939 schakelt Werner Mantz, in zekere zin noodgedwongen, over op kinderportretfotografie. Generaties Maastrichtenaren hebben zich door hem laten vereeuwigen. Hier blijken hetzelfde vakmanschap en dezelfde overtuigingskracht als in zijn eerdere werk.

Begin jaren ’70, wanneer Mantz’ atelier in Maastricht al gesloten is en hij met zijn vrouw een rustig bestaan leidt in het Limburgse Eijsden, beleeft zijn werk een opvallende revival. Via de tentoonstelling ‘Vom Dadamax bis zum Grüngürtel’ in Keulen worden zijn foto’s zogezegd herontdekt en in kwaliteit geplaatst naast fotografen als Sander, Flach en Ubach. Al gauw volgen dan exposities in galerieën en musea. De grote doorbraak volgt wanneer Documenta 6 in Kassel voor het eerst aandacht besteedt aan fotografie en daarbij ook werk van Werner Mantz toont. Inmiddels is zijn werk in het bezit van veel musea, galerieën en particuliere verzamelingen in Europa, de Verenigde Staten en Japan.

Sinds 1989 houdt de Werner Mantz Stichting zich bezig met promoting van zijn werk, tevens met het bevorderen van fotografie d.m.v. natuurlijk daglicht, bij voorkeur in zwart-wit. Daartoe wordt om de drie à vier jaar een prijs toegekend aan een genomineerde kandidaat uit Nederland, België of Duitsland. De eerste prijswinnaar was Thomas Struth (Duitsland, 1990), gevolgd door Rineke Dijkstra (Nederland, 1994), Kim Zwarts (Nederland, 1997) en Gosbert Adler (Duitsland, 2001). Deze – voorlopig laatste –prijsuitreiking vond plaats bij gelegenheid van de honderdste geboortedag van Werner Mantz (28-04-1901).

Gedurende de zomermaanden van 1999 was er in het Centre Céramique te Maastricht een fraaie expositie te zien: ‘Maastricht in de tijd van Werner Mantz’.

Tegelijkertijd verscheen er onder deze titel een schitterend boekwerk uitgebracht bij Drukkerij Rosbeek te Nuth en geschreven door Willem K. Coumans. Wie dit boek bekijkt, onderschrijft meteen de woorden van Coumans: “Het is liefde op het eerste gezicht. Maastricht fascineert Mantz, en vooral het licht, het parelgrijze licht waarin de aloude stad aan de Maas zich hult, oefent een grote aantrekkingskracht uit op de fotograaf.”

In 2004 werd een heel ander aspect van Mantz belicht, namelijk zijn alom geprezen kwaliteiten als kinderportretfotograaf. In het kader van de 7-jaarlijkse Maastrichtse Heiligdomsvaart was er in het Centre Céramique een mooie selectie portretten van Eerste Communicanten te bewonderen, waarin talrijke bezoekers zichzelf of hun bekenden konden bewonderen. Tevens was er een schitterende tweezijdig bedrukte poster te verkrijgen, waarop alle geëxposeerde foto’s werden afgebeeld.

2008 stond in het teken van het research project Citygraphy, een experimentele samenwerkingsvorm met de Jan van Eijck Akademie te Maastricht. Dit resulteerde in een expositie en publicatie door de Duitse fotografe Lilo Bauer in het Bonnefantenmuseum met als titel ‘Circling’.